Một trong những bí mật được giữ tốt nhất về dầu trong những thập kỷ vừa qua là gã khổng lồ Aramco của Ảrập Xêút đã kiếm được bao nhiêu tiền từ việc khai thác nguồn dầu mà có lẽ là có chi phí thấp nhất trên thế giới.
Aramco chưa bao giờ báo cáo những con số như vậy, và như một doanh nghiệp thuộc sở hữu hoàn toàn của nhà nước, nó không bắt buộc phải làm như vậy. Nhưng bây giờ vì có mục tiêu niêm yết 5% cổ phần của mình – nhiều khả năng vào năm 2019 thay vì nửa cuối năm nay như dự tính ban đầu – nên hãng này sẽ phải báo cáo số liệu, ít nhất là trong bản cáo bạch IPO của mình.
Trong khi có nhiều đồn đoán về việc khi nào và địa điểm Saudi Aramco sẽ niêm yết trong năm 2019, Bloomberg News đã có bài sốt dẻo: Aramco thu được 33.8 tỷ tỷ USD thu nhập ròng trong nửa đầu năm 2017.
Con số này – theo nghĩa tuyệt đối – đang làm cho mê mẩn sững sờ – nó cho thấy Aramco không chỉ là công ty dầu sinh lãi nhiều nhất thế giới; mà còn đồng nghĩa Saudi Aramco làm ăn có lãi hơn so với công ty niêm yết có lợi nhuận cao nhất trên thế giới, Apple. Lợi nhuận ròng của Aramco là 33,8 tỷ USD cũng cao hơn tổng thu nhập ròng trong nửa đầu năm 2017 của tất cả 5 ông lớn trong ngành dầu khí: Exxon, Shell, Chevron, Total, và BP.
Thu nhập ròng gây choáng váng trong con số của gã khổng lồ dầu mỏ Saudi có lẽ rất ấn tượng, nhưng những con số khác mà Bloomberg đã xem xét trong báo cáo kế toán của Aramco không ấn tượng lắm.
Câu hỏi rõ ràng từ mẩu tin này là: liệu những con số này có thể minh chứng cho việc định giá Aramco trị giá 2 ngàn tỷ USD hay không – một con số mà các quan chức Ảrập Xêút đã và đang nhắm tới kể từ khi họ tuyên bố rằng muốn niêm yết Aramco để thu về hàng tỉ đô la để chi trả cho kế hoạch đa dạng hóa nền kinh tế thoát khỏi sự phụ thuộc vào dầu của Vương quốc này.
Câu trả lời ngắn gọn là: không, theo các nhà phân tích và nhà đầu tư tổ chức khác nhau, những người đã được yêu cầu nghiền ngẫm các số liệu của Aramco.
Theo tính toán của Bloomberg, chi phí sản xuất của Aramco cho thấy ước tính sơ bộ rằng nó sẽ chiết xuất dầu với chi phí chưa tới 4 đô la Mỹ một thùng, so với 20 đô la Mỹ của Shell và Exxon.
Tuy nhiên, về mặt dòng tiền mặt, các số liệu của Aramco là không quá ấn tượng. Tiền mặt thu được từ các hoạt động kinh doanh là 52,1 tỷ đô la Mỹ trong nửa đầu năm 2017, so với 20,8 tỷ đô la của Shell và 16 tỷ đô la của Exxon. Tuy nhiên, chẳng hạn như Shell, chỉ bơm được 1/4 lượng dầu mà Aramco thu được trong năm H1 2017.
Tương ứng với sản lượng dầu của mình, Aramco tạo ra tiền mặt từ các hoạt động ít hơn so với của Shell và Exxon. Lý do: Aramco trả thuế thu nhập 50% cộng với tiền đặc quyền khai thác cho nhà nước Saudi Arabia, số tiền này thay đổi theo giá dầu – giá dầu càng cao, mức thuế tài nguyên mà Aramco sẽ trả cho Vương quốc càng nhiều.
Điều này có nghĩa là ngay cả với giá dầu cao hơn, thì các nhà đầu tư trong tương lai của Aramco sẽ thấy lợi nhuận bị hạn chế bởi vì tiền thuế tài nguyên mà công ty phải nộp cho Saudi Arabia sẽ tăng lên khi giá dầu leo thang.
Theo thông tin tài chính mà Bloomberg News đã nhìn thấy, Ả-rập Xê-út đã liên kết tiền đặc quyền khai thác cho Aramco với giá dầu, thay thế cho một khoản thu cố định 20%, mà không công khai thông báo sự thay đổi này. Tính đến ngày 1 tháng 1 năm 2017, Ả-rập Xê-út áp dụng mức thuế biên 20 phần trăm trên doanh thu cho giá dầu ở mức 70 đô la một thùng, 40 phần trăm cho giá dầu từ 70 – 100 đô la, và 50 phần trăm cho giá dầu trên 100 đô la. Kể từ tháng 01 năm ngoái, tiền đặc quyền khai thác của Aramco đã được “tính toán dựa trên nguyên tắc lũy tiến”.
Một thay đổi nữa trong kế hoạch thanh toán tiền đặc quyền khai thác là Aramco hiện đang trả tiền trên “sản xuất dầu thô và khí ngưng” – không phải là trên “giá trị dầu thô và các sản phẩm tinh chế được bán dưới dạng xuất khẩu” như đã được tuyên bố trước đó. Chênh lệch giữa sản lượng với xuất khẩu là khoảng 3 triệu thùng/ngày – khoảng một phần ba tổng sản lượng – theo Bloomberg.
Vì vậy, Aramco có thể đạt được trị giá 2 nghìn tỷ USD?
Ngay cả ở con số thu nhập ròng đáng kinh ngạc này thì cũng không, theo các nhà phân tích thì mặc dù chi phí sản xuất là thước đo quan trọng cho việc định giá, nhưng giá dầu là điều quan trọng nhất.
Các nhà đầu tư có tổ chức đã nghiền ngẫm số liệu của Bloomberg và nói rằng Aramco có thể đạt được giá trị từ 1 -1,2 nghìn tỷ USD – chỉ bằng một nửa so với con số mà Saudi đang hy vọng. Định giá này dựa trên giá dầu ở mức 60 USD trong dài hạn, và các mô hình định giá tương tự như mô hình được áp dụng cho các công ty lớn khác.
Tờ Financial Times đã chạy các con số trong một mô hình và hỏi các chuyên gia về định giá của Aramco. Hầu hết các câu trả lời là gần 1 nghìn tỷ đô la Mỹ. FT tính toán các báo cáo tài chính và nhận thấy rằng với giá dầu khoảng 64 USD, Aramco có giá trị 1,1 nghìn tỷ USD. Với giá dầu ở mức 93 USD, gã khổng lồ của Saudi sẽ đạt được giá trị 1,5 nghìn tỷ USD. Theo mô hình FT, để đạt được giá trị 2 nghìn tỉ đô la Mỹ thì giá dầu phải lên khoảng 120 đô la Mỹ một thùng vào năm 2023.
Nguồn tin: xangdau.net
Trả lời