Bất chấp các lệnh trừng phạt và lệnh cấm nhập khẩu sắp có hiệu lực, Nga đã xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch trị giá 97,7 tỷ USD trong 100 ngày đầu tiên kể từ khi xâm lược Ukraine, với mức trung bình 977 triệu USD mỗi ngày. Vậy, loại nhiên liệu hóa thạch nào đang được Nga xuất khẩu, và ai đang nhập khẩu các nhiên liệu này?
Đồ họa thông tin dưới đây, thông qua Niccolo Conte và Govind Bhutada của Visual Capitalist, theo dõi những nhà nhập khẩu lớn nhất về xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga trong 100 ngày đầu tiên kể từ cuộc chiến dựa trên dữ liệu từ Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí Sạch (CREA).
Nhu cầu “vàng đen” của Nga
Thị trường năng lượng toàn cầu đã chứng kiến một số cú sốc theo chu kỳ trong vài năm qua.
Việc đầu tư vào lĩnh vực thượng nguồn giảm dần sau khi cắt giảm sản lượng do đại dịch gây ra dẫn đến nguồn cung giảm, trong khi người dân tiêu thụ nhiều năng lượng hơn khi các nền kinh tế mở cửa trở lại và mùa đông lạnh hơn. Do đó, nhu cầu nhiên liệu hóa thạch đã tăng lên ngay cả trước khi Nga xâm lược Ukraine, điều này càng làm trầm trọng thêm cú sốc thị trường.
Nga là nhà sản xuất lớn thứ ba và xuất khẩu dầu thô lớn thứ hai. Trong 100 ngày kể từ khi quyết định xâm lược Ukraine, dầu mỏ là mặt hàng xuất khẩu có giá trị lớn nhất trong nhiên liệu hóa thạch của Nga, chiếm 48 tỷ USD, tức gần một nửa tổng doanh thu xuất khẩu.
Trong khi dầu thô của Nga được vận chuyển trên các tàu chở dầu, thì một mạng lưới đường ống vận chuyển khí đốt của Nga đến châu Âu. Trên thực tế, Nga chiếm 41% tổng lượng khí đốt tự nhiên nhập khẩu vào EU, và một số quốc gia gần như phụ thuộc hoàn toàn vào khí đốt của Nga. Trong số 25 tỷ USD xuất khẩu qua đường ống dẫn khí đốt, 85% được xuất sang EU.
Các nhà nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch hàng đầu từ Nga
Khối EU chiếm 61% doanh thu xuất khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga trong thời gian 100 ngày.
Đức, Ý và Hà Lan – các thành viên của cả EU và NATO – nằm trong số các nhà nhập khẩu lớn nhất, chỉ có Trung Quốc là vượt qua họ.
Trung Quốc đã vượt qua Đức để trở thành nhà nhập khẩu lớn nhất, nhập khẩu gần 2 triệu thùng dầu của Nga trong tháng 5 – tăng 55% so với một năm trước. Tương tự, Nga đã vượt qua Ả-rập Xê-út để trở thành nhà cung cấp dầu lớn nhất của Trung Quốc.
Nhập khẩu tăng mạnh nhất đến từ Ấn Độ, mua 18% tổng lượng dầu xuất khẩu của Nga trong thời gian 100 ngày. Một lượng dầu đáng kể đến Ấn Độ được tái xuất dưới dạng sản phẩm tinh chế sang Mỹ và châu Âu, những quốc gia đang cố gắng độc lập với dầu nhập khẩu của Nga.
Giảm sự phụ thuộc vào Nga
Để đối phó với cuộc xâm lược Ukraine, một số quốc gia đã có những hành động nghiêm khắc đối với Nga thông qua các biện pháp trừng phạt đối với hàng hóa xuất khẩu, trong đó có nhiên liệu hóa thạch.
Mỹ và Thụy Điển đã cấm hoàn toàn việc nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch của Nga, với khối lượng nhập khẩu hàng tháng giảm lần lượt 100% và 99% trong tháng 5 so với thời điểm bắt đầu cuộc xâm lược.
Trên phạm vi toàn cầu, khối lượng nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch hàng tháng từ Nga đã giảm 15% trong tháng 5, một dấu hiệu cho thấy tâm lý chính trị tiêu cực bao quanh nước này.
Cũng cần lưu ý rằng một số quốc gia châu Âu, bao gồm một số nhà nhập khẩu lớn nhất trong thời gian 100 ngày, đã cắt giảm nhiên liệu hóa thạch của Nga. Bên cạnh quyết định chung của EU nhằm giảm sự phụ thuộc vào Nga, một số quốc gia cũng đã từ chối kế hoạch thanh toán bằng đồng ruble, dẫn đến việc giảm nhập khẩu.
Việc cắt giảm nhập khẩu có thể sẽ tiếp tục. EU gần đây đã thông qua gói trừng phạt thứ sáu chống lại Nga, đặt lệnh cấm hoàn toàn đối với tất cả các sản phẩm dầu thô qua đường biển của Nga. Lệnh cấm, bao gồm 90% lượng dầu nhập khẩu của EU từ Nga, có thể sẽ nhận ra tác động toàn bộ của nó sau khoảng thời gian từ sáu đến tám tháng cho phép thực hiện các hợp đồng hiện có.
Trong khi EU đang loại bỏ dần dầu của Nga, thì một số quốc gia châu Âu đang phụ thuộc rất nhiều vào khí đốt của Nga. Một cuộc tẩy chay toàn diện đối với nhiên liệu hóa thạch của Nga cũng sẽ gây tổn hại cho nền kinh tế châu Âu — do đó, việc loại bỏ hoàn toàn có thể sẽ diễn ra từ từ và tùy thuộc vào môi trường địa chính trị đang thay đổi.
Nguồn tin: xangdau.net
Trả lời