Vị thế của Iran trong thị trường dầu mỏ đang yếu hơn bao giờ hết sau một cuộc họp OPEC chịu nhiều sức ép và sự thắt chặt các biện pháp trừng phạt của Mỹ khiến nước này có ít bạn bè hơn và các khách hàng lũ lượt rời bỏ.
Tehran đang bị tấn công từ mọi phía. Washington đang yêu cầu người mua ngừng tất cả các giao dịch mua dầu thô của nước này, trong khi OPEC và các đồng minh đang cúi đầu trước áp lực của Mỹ để tăng sản lượng và lấp đầy khoảng trống. Iran có thể có rất ít lựa chọn ngoài việc thuyết phục Trung Quốc mua thêm dầu của mình, mạo hiểm sự phụ thuộc quá mức vào quốc giá vốn đã là khách hàng lớn nhất của Iran.
“Hiện tại, Iran đang ở một vị thế thực sự kinh khủng”, Sara Vakhshouri, trưởng phòng tư vấn SVB Energy International tại Washington, D.C, cho biết. “Iran không thể làm gì nhiều để duy trì mức xuất khẩu của mình.”
Trước cuộc họp OPEC, Iran đã vận động các nhà sản xuất trong nhóm lên án các lệnh trừng phạt “bất hợp pháp” của Tổng thống Donald Trump và chống lại áp lực phải tăng sản lượng từ Mỹ. Iran đã không thành công vì hai nước Saudi Arabia và Nga đã làm sáng tỏ một thỏa thuận mơ hồ được gọi là giấy phép để bơm thêm 1 triệu thùng một ngày, bù đắp cho sản lượng bị mất bởi các thành viên khác.
“Iran không còn liên quan đến OPEC,” Olivier Jakob, giám đốc điều hành của Petromatrix GmbH, nói. “Tuyên bố của OPEC là mơ hồ và thông điệp được thay thế bởi người Saudi và người Nga. Vì vậy, bạn có thể xem ai chính người chịu trách nhiệm ở đây.”
Sau khi phần lớn bị bỏ rơi bởi các thành viên OPEC của mình, Iran thậm chí còn bị tấn công bởi kẻ thù lớn nhất của mình. Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố họ đang hướng tới việc đẩy dầu xuất khẩu dầu của quốc gia này xuống còn “không”, từ chối phương pháp trừng phạt dần của chính quyền của Tổng thống Barack Obama được thông qua vào năm 2012.
Không rõ Mỹ sẽ đạt được việc ngừng hoàn toàn không, vì ngay cả các đồng minh của Mỹ cũng không hài lòng với việc đơn phương từ bỏ thỏa thuận kiềm chế chương trình hạt nhân của Iran.
“Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản đã bày tỏ rằng họ không thể xuống đến không,” đạy diện Iran tại OPEC c Hossein Kazempour Ardebili cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Tư tuần trước.
Bộ Năng lượng Mỹ đã làm dịu lại đường lối cứng rắn của chính quyền Trump hôm thứ Năm tuần trước, nói rằng lệnh trừng phạt Iran có thể khiến cho một số người mua phải cắt giảm dần.
“Những tình huống này sẽ được đánh giá trên cơ sở từng trường hợp”, Thứ trưởng Bộ Năng lượng Dan Brouillette cho biết trong một cuộc phỏng vấn tại Paris. “Vì vậy, tôi hy vọng rằng có một số dàn xếp ở được thực hiện cho thời gian chuyển tiếp.”
Tuy nhiên, Brouillette thừa nhận rằng cơ quan của ông không giám sát các biện pháp trừng phạt và rằng Bộ Tài chính cuối cùng sẽ quyết định mức độ thực thi của họ. Có rất nhiều dấu hiệu trừng phạt khác có thể chiếm tỷ trọng đáng kể trong 2,5 triệu thùng dầu thô một ngày mà quốc gia Trung Đông này hiện đang xuất khẩu.
Trong một cuộc phỏng vấn với truyền hình Bloomberg tuần trước, Bộ trưởng Dầu mỏ Bijan Namdar Zanganeh cho biết các người mua bao gồm Total SA của Pháp và Royal Dutch Shell Plc đã ngừng mua hàng. Tổng giám đốc điều hành Patrick Pouyanne của Total cho biết tháng trước rằng không thể tưởng tượng được bất kỳ công ty quốc tế nào có nguy cơ bị loại trừ khỏi hệ thống tài chính của Mỹ – hình phạt mua dầu thô của Iran sau ngày 4 tháng 11.
Thái độ của Total cho thấy mối nguy hiểm trước mắt đối với xuất khẩu dầu thô của Iran, nhưng cũng là thiệt hại lâu dài mà họ có thể gây ra cho ngành dầu khí của quốc gia này. Công ty này đã bắt đầu rút khỏi dự án khí tự nhiên South Pars 11, khoản đầu tư lớn nhất của một công ty năng lượng quốc tế tại Iran.
Theo Vakhshouri, doanh số bán dầu thô của Iran sẽ giảm ít nhất 500.000 đến 600.000 thùng một ngày trong năm nay, với mức giảm có khả năng cao hơn nhiều do thông báo hôm thứ Ba từ Bộ Ngoại giao. John Browne, cựu giám đốc điều hành BP Plc và chủ tịch hiện tại của L1 Energy Holdings Ltd., dự đoán giảm khoảng 1,5 triệu thùng một ngày.
Ít nhất một số người mua nguồn cung cấp của Iran đang cân nhắc việc đáp ứng nhu cầu của Trump. Châu Âu, điểm đến lớn thứ hai đối với dầu thô Iran sau châu Á, có lẽ sẽ mua nhiều dầu thô của Nga , Saudi và Iraq hơn, Jakob cho biết. Trung Quốc có thể mua thêm dầu từ Iran, mặc dù sẽ mất thời gian để quốc gia này thu xếp các giao dịch vượt qua các lênh cấm của Mỹ về tài chính và vận chuyển, Sri Paravaikkarasu, một nhà phân tích dầu với hãng tư vấn FGE tại Singapore cho biết.
“Chắc chắn Iran sẽ cố gắng tìm đến Trung Quốc, theo cách này, đó là phương sách cuối cùng”, Paravaikkarasu nói. “Các nhà đầu tư tư nhân Ấn Độ đã tuyên bố rõ ràng rằng họ sẽ giảm nhập khẩu của Iran trong khi các nhà tinh chế Nhật Bản và Hàn Quốc sẽ hầu như tuân thủ” với áp lực của Mỹ, bà nói.
Theo một quan chức trong công ty dầu mỏ của Iran, doanh số bán dầu hầu như bình thường trong suốt tháng 6 và một số khách hàng dự kiến sẽ ngừng giao hàng từ tháng 7. Zanganeh cho biết Iran đang làm việc với mọi phương cách để vượt qua các biện pháp trừng phạt để có thể tiếp tục xuất khẩu.
Việc phụ thuộc chủ yếu vào Trung Quốc – quốc gia phần lớn duy trì nhập khẩu từ Iran trong giai đoạn các biện pháp trừng phạt trước đây từ năm 2012 đến năm 2016 – có thể tạo ra một con số doanh thu tối thiểu mà Iran cần để chi trả cho các mặt hàng thiết yếu, thực phẩm và dược phẩm, Vakhshouri của SVB cho biết. Nhưng cũng sẽ rất rủi ro khi phụ thuộc quá nhiều vào một người mua, đặc biệt là một quốc gia chịu áp lực trong cuộc đàm phán căng thẳng của riêng họ với Mỹ.
“Nếu Mỹ và Trung Quốc đạt được thỏa thuận thương mại, chúng ta có thể dự đoán được những cắt giảm đáng kể trong nhập khẩu dầu của Iran,” Vakhshouri nói.
Nguồn: xangdau.net/Bloomberg
Trả lời