Khi nhóm OPEC chuẩn bị bỏ tất cả các mức cắt giảm sản lượng vào cuối tháng tới, thì các nhà phân tích và thị trường đang tìm kiếm câu trả lời cho câu hỏi trị giá hàng triệu đô la đang bị che đậy bí ẩn: Ả Rập Saudi thực sự có thể sản xuất thêm bao nhiêu dầu? Và nhà xuất khẩu dầu thô hàng đầu thế giới sẵn sàng khai thác bao nhiêu công suất dự phòng của mình?
Hầu hết các nhà phân tích đều nói rằng UAE và Ả Rập Xê Út khó có thể khai thác nhiều vào công suất dự phòng của họ bất kể Mỹ thúc đẩy tăng thêm dầu. Xét cho cùng, một tấm đệm công suất toàn cầu mỏng như dao cạo sẽ khiến những cú sốc về nguồn cung thậm chí còn gây sốc hơn nữa.
Nhưng bí ẩn xung quanh công suất dầu thực tế của Ả Rập Xê Út chỉ đang chờ được làm sáng ỏ – và đã kéo dài hàng thập kỷ.
Sau chuyến công du của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới Trung Đông, các quan chức Mỹ bày tỏ sự lạc quan rằng Ả Rập Xê Út và các nhà sản xuất Trung Đông khác sẽ thực hiện “một vài bước nữa” để thúc đẩy sản xuất.
“Có công suất dự phòng bổ sung. Vẫn còn chỗ để tăng sản lượng”, Amos Hochstein, điều phối viên của tổng thống phụ trách về các vấn đề năng lượng quốc tế, cho biết trên chương trình Face the Nation của CBS vào ngày 17 tháng 7, mà không nói rõ thêm chi tiết.
Và quay trở lại năm 2005 khi bóng ma về sản lượng dầu đạt đỉnh đang bao trùm thị trường dầu mỏ, bản thân Ả Rập Xê-út đã đảm bảo với thế giới rằng họ có thể sản xuất 15 triệu thùng/ngày trong “nhiều thập kỷ”.
Nhưng thông tin mới nhất từ Saudi Arabia là nước này sẽ không có thêm năng lực để tăng sản lượng trên 13 triệu thùng/ngày như đã từng cam kết vào năm 2027, Thái tử Saudi Mohammed bin Salman cho biết hồi đầu tháng này.
“Vương quốc sẽ thực hiện vai trò của mình trong vấn đề này, như đã tuyên bố tăng công suất sản xuất lên 13 triệu thùng mỗi ngày, sau đó Vương quốc sẽ không có thêm bất kỳ công suất bổ sung nào để tăng sản lượng,” Thái tử phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh Ả Rập diễn ra tại Jeddah có sự tham dự của Tổng thống Biden.
Người ta có thể lập luận rằng Ả Rập Xê Út tuyên bố có thể bơm 15 triệu thùng/ngày trở lại chỉ để xoa dịu bớt lo lắng trên thị trường – và có lẽ quan trọng hơn là nỗi lo trong nước – rằng sản lượng toàn cầu và sản lượng của Ả Rập Xê Út đã gần đạt đến đỉnh điểm. Điều quan trọng là Aramco phải thể hiện mình với Riyadh như một người chơi có năng lực trên thị trường. Năm 2008, Saudi Aramco đã phải tự bảo vệ mình trước những cáo buộc rằng cuộc khủng hoảng dầu là do OPEC thiếu công suất dự phòng. Họ đã làm như vậy bằng cách tuyên bố rằng có thể tăng công suất để sản xuất 12,5 triệu thùng/ngày vào cuối năm 2009 – một con số cao hơn nhiều so với những gì tập đoàn đang sản xuất hiện nay. Aramco cũng tuyên bố có thể tăng công suất đó lên 15 triệu thùng/ngày nếu thị trường cần nó, Wael Mahdi giải thích cho Arab News trong tuần này.
Và có những chi tiết, như Wael chỉ ra. Vào thời điểm đó, Bộ trưởng Dầu mỏ Saudi Arabia Ali bin Ibrahim al-Naimi cho biết Aramco có thể đạt được 15 triệu thùng/ngày bằng cách tăng sản lượng tại các mỏ Zuluf, Safaniyah, Berri, Khurais và Shaybah lên lần lượt 900.000 thùng/ngày, 700.000 thùng/ngày, 300.000 thùng/ngày, 300.000 thùng/ngày và 250.000 thùng/ngày.
Nhưng Ả Rập Xê Út sau đó đã rút lại tuyên bố này, cho rằng đó chỉ là một kịch bản được đề xuất, chứ không phải là một chương trình vững chắc thực tế. Các kế hoạch tăng sản lượng tại mỏ Khurais và Shaybah đã thành hiện thực, nhưng thay vì thúc đẩy tổng sản lượng của Ả Rập Xê Út, nó chỉ hướng tới việc duy trì công suất ở mức 12 triệu thùng/ngày.
Điều đó khiến mỏ Zuluf và Safaniyah, vốn có thể đưa Ả Rập Xê-út lên 13 triệu thùng/ngày, bù đắp cho sự sụt giảm tại các mỏ dầu khác.
Ả Rập Xê-út hiện đang tuyên bố rằng công suất dự phòng hạn chế chỉ ở mức 13 triệu thùng/ngày, mặc dù họ thậm chí còn không cho biết liệu có mức đó vào lúc này hay không, nhưng cho biết có thể đạt được sản lượng này trong tương lai gần. Trong số hai tuyên bố có vẻ khác nhau, đây là kịch bản dễ xảy ra hơn là tin rằng Aramco có thể tăng công suất lên 15 triệu thùng/ngày.
Tuy nhiên, theo Mahdi, “các cơ sở bề mặt của Aramco có thể cho phép sản xuất tới 15 triệu thùng mỗi ngày.” Tất nhiên, điều này không có nghĩa là công suất duy trì tối đa để bơm dầu ở tốc độ đó; thay vào đó, nó đề cập đến khả năng xử lý các khối như vậy mà không nhất thiết phải được bơm trong một ngày.
Mahdi tin rằng “thế giới vẫn có thể mong đợi nhìn thấy nhiều dầu hơn từ Ả Rập Xê Út so với công suất danh nghĩa”.
Ước tính của các nhà phân tích về khả năng dự phòng của OPEC là rất khác nhau. Theo IEA, EIA và OPEC, năng lực sản xuất dự phòng của OPEC là khoảng 3 triệu thùng/ngày. Tuy nhiên, một số nhà phân tích tin rằng nhóm này chỉ có công suất dự phòng không quá 1 triệu thùng/ngày.
“Ả Rập Xê-út và OPEC có khả năng dự phòng rất hạn chế và họ phải quản lý nó một cách thận trọng”, Ben Cahill, thành viên cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, nói với Bloomberg ngay trước chuyến thăm Trung Đông của Tổng thống Biden.
Theo thỏa thuận OPEC , mục tiêu sản xuất dầu của Ả Rập Xê Út là 11,004 triệu thùng/ngày cho tháng 8. Vương quốc này hiếm khi đạt đến mức độ này, và không duy trì được trong một thời gian dài. Vì vậy, thậm chí còn không chắc Ả Rập Xê Út có khả năng bơm 11 triệu thùng/ngày trong thời gian dài.
Thậm chí còn ít chắc chắn hơn rằng Ả Rập Xê Út có thể nhanh chóng khai thác — nếu họ muốn — năng lực sản xuất 12 triệu thùng/ngày như Vương quốc này đã tuyên bố.
Tuy nhiên, Ả Rập Xê Út có thể thúc đẩy nguồn cung dầu ra thị trường bằng cách hút dầu từ các kho dự trữ của mình và bằng cách cắt giảm lượng dầu thô đốt trực tiếp tại các nhà máy điện trong nước, từ đó giải phóng thêm dầu thô cho xuất khẩu.
Các nguồn tin công nghiệp gần đây đã nói với Energy Intelligence rằng Ả Rập Xê Út dự kiến sẽ giải phóng tới 1 triệu thùng dầu thô mỗi ngày cho xuất khẩu vào năm 2030 bằng cách cắt giảm việc sử dụng dầu trực tiếp trong sản xuất điện khi nước này tìm cách thay thế dầu bằng năng lượng tái tạo và điện chạy bằng khí đốt. Vương quốc này hiện tạo ra 51% điện năng từ dầu mỏ lỏng và 49% từ khí đốt tự nhiên. Đến năm 2030, Saudi có kế hoạch tăng năng lượng tái tạo và khí đốt chiếm 50% mỗi nguồn cho nhu cầu điện năng trong nước.
Đó là về lâu dài. Còn trong thời gian tới, Ả Rập Xê Út không có khả năng khai thác quá sâu vào công suất dự phòng của mình, vì đây là một trong hai quốc gia sở hữu nguồn dự trữ dự phòng cuối cùng trên thế giới mà có thể được đưa vào khai thác trong vòng 30 ngày.
Ngay cả khi suy giảm, công suất dự phòng toàn cầu sẽ cần thiết trong những tháng tới vì thế giới – bất chấp lo ngại về suy giảm kinh tế – vẫn chưa cảm nhận được toàn bộ mức độ của lệnh cấm vận EU đối với dầu của Nga, sẽ có hiệu lực vào cuối năm nay.
Nguồn tin: xangdau.net
Trả lời