Giảm đầu tư trong ngành công nghiệp dàu mỏ không chỉ lấy cảm hứng từ chính sách môi trường, mà còn do nhu cầu tiêu thụ dầu mỏ trong tương lai không chắc chắn.
Trong hai năm gần đây, các nhà phân tích đã thúc đẩy kịch bản là Nhu cầu dầu đỉnh điểm – Peak Oil Demand (POD), một viễn cảnh đáng sợ cho các nhà sản xuất dầu mỏ và các nhà đầu tư, ít nhất là ở cái nhìn đầu tiên.
Nhưng POD được cho là có ý nghĩa khác nhau đối với những người khác nhau. Một số người thấy sự tăng trưởng trong các nguồn năng lượng khác đang gây áp lực lên nhu cầu tiêu thụ dầu có thể đạt tới mức mà không có sự tăng trưởng được dự báo sau đó. Những người khác thì thấy nó xảy ra khi nguồn cung cấp dầu đã đạt đỉnh và không có nguồn cung mới nào đang được đưa ra.
Chúng ta hãy bỏ quan điểm thứ hai, bởi vì chúng ta biết rằng nguồn tài nguyên dầu là đủ cao để đưa chúng ta vào nhiều thập kỷ tiêu thụ và tiềm năng tìm kiếm nguồn tài nguyên mới vẫn còn đó. Khi các nền kinh tế trưởng thành, hiệu quả năng lượng được cải thiện, tốc độ tăng trưởng năng lượng có thể chậm lại. Nhưng chúng ta vẫn chưa đến giai đoạn đó.
Và chúng ta đừng quên rằng sự nghèo đói về năng lượng là phổ biến và có 2,7 tỷ người không có nhiên liệu nấu ăn sạch và hơn một tỷ người không có điện.
Suy giảm tốc độ tăng trưởng nhu cầu dầu trên lý thuyết là có thể, nhưng đã có những năm khi tăng trưởng đã tăng mạnh. Opec trong “Triển vọng Dầu thế giới năm 2017” cho biết, “Tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu trong dài hạn được dự báo sẽ giảm dần, giảm từ mức trung bình năm 1,3 triệu thùng/ngày trong giai đoạn 2016-2020 xuống chỉ còn 0,3 triệu thùng mỗi năm trong giai đoạn 2035-2040.”
“Sự giảm tốc này là kết quả của việc tăng trưởng GDP chậm lại, trong bối cảnh giá dầu tăng, sự chuyển đổi cơ cấu của các nền kinh tế sang một cấu trúc định hướng nghiêng về dịch vụ hơn, cải tiến hiệu suất do các chính sách thắt chặt năng lượng và/hoặc cải tiến công nghệ, và dầu đối mặt sự cạnh tranh mạnh từ các nguồn năng lượng khác.”
Quá nhiều giả định … tuy nhiên không có kịch bản POD nào được ngụ ý đến năm 2040 và sau đó.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) trong khi khẳng định nguồn tài nguyên dầu mỏ dồi dào cho biết: “Sự kết hợp giữa giá duy trì ở mức cao và chính sách năng lượng bền vững nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng và đa dạng hóa nguồn cung cấp năng lượng có thể có nghĩa là nhu cầu dầu đỉnh cao sẽ xuất hiện trong tương lai trước khi nguồn cung cơ bản là cạn kiệt. “
Không ai có thể không đồng ý, nhưng sự kết hợp của tất cả cho biết các tham số không tồn tại cho đến nay.
IEA không dự báo POD trong cả hai kịch bản chính sách hiện tại và mới của minh, với nhu cầu dầu mỏ vào năm 2040 được dự báo gần 119 và 105 triệu thùng/ngày tương ứng. Và sẽ là một khoảng thời gian dài trước khi sự tăng trưởng như vậy có thể chững lại hoặc đạt đỉnh. Vào tháng 3 năm 2017, Fatih Birol, giám đốc điều hành của IEA, cho biết: “Chúng tôi không nhìn thấy nhu cầu dầu đỉnh điểm sớm bất kỳ lúc nào.”
Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ cho biết, “Tiêu thụ xăng dầu và các nhiên liệu lỏng khác tăng 18% trong giai đoạn từ năm 2015 đến năm 2040,” nhu cầu nhiên liệu lỏng sẽ là 113 triệu thùng/ngày. Tuy nhiên, Bank of America cho rằng POD có thể sẽ sớm xảy ra khi “Các loại xe điện có thể sẽ bắt đầu làm xói mòn pháo đài khổng lồ cuối cùng của tăng trưởng nhu cầu dầu trong những năm đầu của thập niên 2020 và khiến nhu cầu dầu toàn cầu đạt đỉnh vào năm 2030.”
Một số thậm chí dự đoán POD diễn ra sớm hơn đang bỏ qua thực tế là nhu cầu giảm ở các nước phát triển được bù đắp nhiều hơn bởi sự tăng trưởng ở phần còn lại của thế giới. Sự sụt giảm này, nếu có, trong tiêu thụ nhiên liệu xe hơi – do EVs – có thể được bù đắp bởi sự tăng trưởng tiêu dùng của xe tải, hàng không và vận chuyển chưa kể đến sự tăng trưởng cao hơn của các nguyên liệu hoá dầu.
Spencer Dale, chuyên gia kinh tế của BP, và Bassam Fattouh, giám đốc của Học viện Nghiên cứu Năng lượng Oxford, cho biết nhu cầu dầu toàn cầu có xu hướng tiếp tục phát triển.
“Nhưng tốc độ đó có thể sẽ chậm lại theo thời gian và cuối cùng là đạt đỉnh, khi những cải tiến về hiệu suất tăng lên và sự kết hợp của tiến bộ công nghệ, các biện pháp chính sách và sự thay đổi các hành vi xã hội sẽ dẫn đến sự thâm nhập ngày càng tăng của các nhiên liệu khác vào ngành giao thông vận tải.”
Họ cũng nói thêm rằng mặc dù khung thời gian của đỉnh là rất không chắc chắn và nhạy cảm với các giả định, “Nhu cầu dầu đạt đỉnh không có khả năng gây ra sự gián đoạn đáng kể hoặc nhu cầu giảm mạnh.”
Lấy ví dụ, kịch bản Phát triển Bền vững của IEA, dự báo sự thắt chặt chính sách khí hậu và sự thâm nhập rất mạnh mẽ của EVs khiến nhu cầu dầu đạt đỉnh điểm vào giữa những năm thập niên 2020. Tuy nhiên, nhu cầu chất lỏng trong năm 2040 được dự báo trên 80 triệu thùng/ngày, và thậm chí nếu nhiên liệu sinh học được loại trừ thì nhu cầu về dầu mỏ sẽ khoảng 73 triệu thùng/ngày.
Các nhà sản xuất dầu cần thận trọng về triển vọng của POD, nhưng không nên sợ hãi nó. Thế giới cần quan tâm hơn tới việc duy trì năng lực sản xuất và tăng theo yêu cầu.
Các nhà sản xuất dầu phải cảnh giác với giá dầu cao và nó có thể đẩy nhanh tiến trình POD như thế nào.
Nguồn: xangdau.net/Gulf News
Trả lời