Tổng thống Trump đã chọn một thời điểm khó khăn để chống lại Iran, nhà sản xuất dầu lớn thứ năm trên thế giới.
Nguồn cung dầu toàn cầu đã thắt chặt trước khi Trump tuyên bố sẽ rời bỏ thỏa thuận hạt nhân Iran và áp đặt các biện pháp trừng phạt “mạnh mẽ” vào quốc gia OPEC này.
Những người trong ngành công nghiệp năng lượng nói rằng lập trường cứng rắn của Trump về Iran có thể sẽ duy trì giá dầu và xăng cao hơn.
Iran đã tăng sản lượng dầu thêm 1 triệu thùng/ngày sau khi các lệnh trừng phạt được dỡ bỏ vào đầu năm 2016. Ít nhất một phần trong số dầu đó sẽ bị rút khỏi thị trường – vào thời điểm giá dầu đang tăng do OPEC và Nga cắt giảm sản lượng cũng như bất ổn ở Venezuela.
Dan Eberhart, giám đốc điều hành của công ty dịch vụ mỏ dầu Canary LLC, đã rút ra một kết luận trực tiếp: “Rút ra khỏi hiệp ước hạt nhân Iran sẽ hỗ trợ giá dầu cao hơn.”
Trump đã phát tín hiệu về động thái này và giá dầu tăng vọt trong những tuần gần đây khi các nhà giao dịch dự đoán. Dầu thô đạt mức cao 70 USD một thùng trong tuần này lần đầu tiên trong gần bốn năm. Vài giờ trước khi có thông báo của Trump, các nhà dự báo của chính phủ liên bang đã nâng dự đoán giá dầu năm 2018 thêm 10,5% lên mức trung bình 65,58 USD/thùng.
Giá dầu thô giảm hơn 1% hôm thứ Ba, mặc dù trader đã cắt lỗ sau khi Trump xác nhận rằng ông sẽ rút khỏi thỏa thuận Iran.
Giá xăng, thường đi theo giá dầu, đã tăng vọt lên mức trung bình là 2,81 USD một gallon, theo AAA. Một gallon xăng đã bán với giá 2,34 đô la một năm trước. Các hộ gia đình sẽ chi tiêu thêm khoảng 200 USD cho mùa lái xe mùa hè, theo Oil Price Information Service.
Tom Kloza, giám đốc phân tích năng lượng toàn cầu tại OPIS cho biết: “Nó sẽ gây đau đớn hơn cho người lái xe hơn hai năm qua – nhưng vẫn cách khá xa mức năm 2011 đến 2014 khi giá xăng là 3.40 USD đến 3.60 USD một gallon.”
Không ai biết chính xác giá sẽ tăng cao như thế nào. Điều đó sẽ được xác định bởi một loạt các yếu tố, bao gồm lượng dầu thô Iran bị hạn chế bởi các biện pháp trừng phạt và liệu các nhà sản xuất lớn khác – chẳng hạn như Mỹ – có lấp đầy khoảng trống để lại hay không.
Một câu hỏi quan trọng khác: Liệu căng thẳng ở Trung Đông có còn tăng cao hơn nữa khi Mỹ rời bỏ thỏa thuận Iran? Sự gia tăng quan ngại địa chính trị cao ở Trung Đông thường làm tăng giá.
Một số quan chức quân đội Mỹ nói với CNN rằng có những lo ngại ngày càng tăng Iran đang tiến gần đến đỉnh điểm của một cuộc tấn công chống lại Israel. Không rõ là khi nào một cuộc tấn công có thể đến, cũng không chắc hình thức diễn ra sẽ làm gì.
“Giai đoạn ba hoặc bốn năm vấn đề địa chính trị hầu như không tác động đến thị trường dầu mỏ đã kết thúc,” Eberhart của Canary nói.
Iran đã sản xuất khoảng 3,8 triệu thùng dầu mỗi ngày trong tháng Tư, theo khảo sát mới nhất của Platts. Đó là tăng từ 2,9 triệu thùng/ngày trong tháng 1 năm 2016, khi thỏa thuận hạt nhân có hiệu lực.
Bao nhiêu trong tăng trưởng của Iran trong sản xuất dầu sẽ chịu nguy cơ – và khi nó có thể suy giảm – là không chắc chắn. Bộ Tài chính cho biết hôm thứ Ba rằng lệnh trừng phạt nhắm vào ngành thương mại dầu mỏ và năng lượng của Iran sẽ diễn ra sau 6 tháng.
Hầu hết các nhà phân tích tin rằng ít nhất một số quốc gia sẽ bỏ qua các biện pháp trừng phạt mới của Mỹ và tiếp tục mua dầu thô của Iran. Trung Quốc, khách hàng lớn nhất của Iran, có thể đặc biệt miễn cưỡng cắt giảm Iran vì căng thẳng thương mại giữa Bắc Kinh và Washington.
“Cách duy nhất mà doanh số bán dầu thô của Iran có thể bị gián đoạn là nếu người châu Âu và một số người mua châu Á quay trở lại chính sách cấm vận trước năm 2015 của họ – và hầu như không có cơ hội đó”, nhà phân tích năng lượng của Raymond James ông Pavel Molchanov cho biết.
Các biện pháp trừng phạt lên Iran sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp tới dưới 200.000 thùng dầu mỗi ngày của Iran, theo các nhà phân tích được khảo sát bởi Platts. Con số đó tăng lên mức dưới 500.000 thùng/ngày sau 6 tháng.
Đó vẫn là một lượng dầu khá lớn, đặc biệt là khi xem xét nhu cầu mạnh mẽ trên toàn thế giới.
Các nhà sản xuất lớn khác có thể lấp đầy lỗ trống để lại của Iran.
Ví dụ, Saudi Arabia có khả năng tăng sản lượng. Tuy nhiên, các nhà phân tích nói rằng Saudi Arabia muốn giữ giá tăng trước khi tiến hành IPO của công ty dầu mỏ quốc doanh Saudi Aramco.
Sản xuất tại Mỹ đang tăng mạnh nhờ vào cuộc cách mạng đá phiến. Trong thực tế, Cơ quan Thông tin Năng lượng IEA đã nâng dự báo sản lượng nội địa năm 2019 thêm gần 4% lên mức kỷ lục 11,9 triệu thùng mỗi ngày.
Eberhart cho biết: “Có khả năng sản lượng đá phiến của Mỹ tăng mạnh có thể dễ dàng lấp đầy khoảng trống của Iran.”
Tuy nhiên cần lưu ý rằng sản lượng đang tăng mạnh ở lưu vực Permian, mỏ dầu lớn nhất nước Mỹ, các đường ống không thể theo kịp. Các đường ống mới đang hoạt động nhưng sẽ không sẵn sàng cho đến cuối năm sau.
Nguồn: xangdau.net/CNNMoney (New York)
Trả lời